Bronxiolit – körpə və kiçik yaşlı uşaqlarda ən çox rast gəlinən tənəffüs yolu infeksiyalarından biridir. Xəstəlik əsasən ağciyərlərdəki kiçik hava yollarının (bronxiolların) virus səbəbilə iltihablanması ilə yaranır. Bu da uşağın nəfəs almasını çətinləşdirə bilər. Aşağıda valideynlərin bilməsi vacib olan əsas məqamları izah edirik.
1. Bronxiolit nədir?
Bronxiolit virus mənşəli iltihabdır və bronxiolların daralmasına səbəb olur. Nəticədə uşaqda:
sürətli nəfəsalma,
öskürək,
xırıltılı nəfəs
kimi əlamətlər meydana çıxır.
Ən çox RSV (Respiratory Syncytial Virus) bu xəstəliyə səbəb olur.
2. Ən çox hansı yaş qrupunda rast gəlinir?
Bronxiolit əsasən:
2 yaşdan kiçik,
xüsusilə 6–12 aylıq körpələrdə daha çox görülür.
Bunun səbəbi onların tənəffüs yollarının dar və həssas olmasıdır.
3. Əlamətlər necə başlayır?
Xəstəliyin ilkin əlamətləri adi soyuqdəyməni xatırladır:
burun axması
yüngül öskürək
azacıq qızdırma
2–3 gün ərzində uşağın nəfəs alması sürətlənə, öskürək dərinləşə və xırıltı yarana bilər.
4. Həkimə nə zaman müraciət etmək lazımdır?
Valideynlər aşağıdakı hallarda təcili şəkildə həkimə müraciət etməlidir:
Uşaq çox sürətli və səylə nəfəs alırsa
Qabırğalararası sahələr nəfəs alarkən içəri çəkilirsə
Dodaqlarda və barmaqlarda göyərmə varsa
Körpə maye və ya süd qəbulundan imtina edirsə
Qızdırma 38°C-dən yüksək olur və düşmürsə
Uşaq həddindən artıq yorğun və halsız görünürsə
Bu əlamətlər bronxiolitin ağır keçdiyini göstərə bilər.
5. Bronxiolit necə keçir?
Əksər hallarda bronxiolit öz-özünə sağalır və bir neçə gün içində yaxşılaşma baş verir. Müalicə əsasən dəstək xarakterlidir və uşağın rahat nəfəs almasını təmin etməyə yönəlir.
Antibiotiklər bronxiolitdə təsirli deyil, çünki xəstəlik virus mənşəlidir.
6. Ev şəraitində uşağa necə kömək etmək olar?
Bronxiolit zamanı evdə aşağıdakı üsullar faydalıdır:
Otağın havasını nəmli saxlamaq
Burun axıntılarını aspiratorla təmizləmək
Körpəni mümkün qədər maye ilə təmin etmək
Yatağı azca yüksəltmək
Uşağı yorucu fəaliyyətlərdən uzaq tutmaq
Sakit, rahat mühit yaratmaq
Bu addımlar uşağın nəfəsini yüngülləşdirə bilər.
7. Bronxiolitdən qorunma yolları
Xəstəlikdən tam qorunmaq mümkün olmasa da, risk aşağıdakı tədbirlərlə azaldıla bilər:
Xəstə insanlarla təmasdan qaçmaq
Əlləri tez-tez yumaq
Evdə siqaret tüstüsünün olmaması
Oyuncaqların və səthlərin təmizliyinə fikir vermək
Uşağın immunitetini gücləndirən sağlam gündəlik rejim yaratmaq
Bronxiolit körpələrdə geniş yayılmış bir tənəffüs yolu infeksiyasıdır və çox vaxt yüngül keçir. Lakin valideynlərin əlamətləri düzgün qiymətləndirməsi və ağırlaşma riski olan hallarda vaxtında həkimə müraciət etməsi çox vacibdir. Düzgün nəzarət və qayğı ilə xəstəlik bir neçə gün ərzində yaxşılaşa bilər.