Körpələrin sağlam böyüməsi üçün ən vacib vitaminlərdən biri D vitaminidir. Bu vitamin yalnız sümüklərin möhkəmliyi üçün deyil, həm də dişlərin sağlam inkişafı, immun sisteminin güclü qalması və ümumi inkişaf prosesində mühüm rol oynayır. Əgər körpədə D vitamini çatışmazlığı varsa, bu, ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Ona görə valideynlər bu mövzuya xüsusi diqqət yetirməlidirlər.
D vitamini çatışmazlığı nəyə gətirib çıxarır?
Bu problem ən çox raxit xəstəliyi ilə nəticələnir. Raxit zamanı uşağın sümükləri zəifləyir, əyilmələr yaranır, dişlərin çıxması gecikir. Bundan başqa, immunitet zəiflədiyi üçün uşaq tez-tez xəstələnir, yuxu pozğunluqları olur və hətta psixoloji inkişafda da ləngimə müşahidə edilə bilər. Yəni, bir vitaminin çatışmazlığı körpənin həyat keyfiyyətini ciddi şəkildə təsir edə bilir.
Bəs niyə belə olur?
Əsas səbəb ondan ibarətdir ki, ana südündə D vitamini miqdarı çox azdır. Körpələr günəş işığından kifayət qədər yararlanmır, xüsusilə də qapalı mühitdə böyüyürlərsə. Həmçinin, hamiləlik dövründə ana kifayət qədər D vitamini qəbul etməyibsə, uşaq doğulduqdan sonra daha böyük risk altına düşür. Əlavə olaraq, qidalanma planında D vitamini olan məhsulların az olması da bu problemin yaranmasına səbəb olur.
Necə qarşısını almaq olar?
Ən birinci və təbii yol günəş işığıdır. Körpəni səhər və ya axşam saatlarında 10-15 dəqiqə günəş işığına çıxarmaq kifayət qədər faydalıdır. Amma burada diqqətli olmaq lazımdır: günəş altında uzun müddət qalmaq düzgün deyil, çünki bu, dərini yandıra bilər.
İkinci vacib addım həkim nəzarətidir. Pediatrlar adətən körpələrə gündəlik D vitamini damcıları tövsiyə edirlər. Bu damcılar raxitin qarşısını almaq üçün ən effektiv üsuldur. Çox vaxt 400 IU gündəlik doza məsləhət görülür, amma hər zaman həkim göstərişi əsasdır.
Əgər uşaq ana südü ilə qidalanırsa, ananın da D vitamini qəbul etməsi vacibdir. Hamiləlik və laktasiya dövründə ana vitamin kompleksləri həkim nəzarəti altında istifadə olunmalıdır. Körpə 6 aydan sonra əlavə qidalara başlayanda isə menyuda yumurta sarısı, balıq yağı və süd məhsulları olmalıdır, çünki bunlar təbii D vitamini mənbələridir.
Çatışmazlığın əlamətləri nələrdir?
Valideynlər bəzi sadə işarələrə diqqət yetirməlidirlər. Əgər uşaqda iştahasızlıq, tez yorulma, yuxu pozuntusu, əhval dəyişiklikləri varsa, bu, D vitamini çatışmazlığına işarə ola bilər. Daha ciddi hallarda sümüklərdə yumşalma, əyilmə və dişlərin gec çıxması müşahidə olunur. Bu əlamətlərdən biri belə görünsə, mütləq pediatra müraciət etmək lazımdır.
D vitamini körpələr üçün həyati əhəmiyyət daşıyır və onun çatışmazlığı ciddi fəsadlar yarada bilər. Amma sadə tədbirlər – günəş vannası, düzgün qidalanma və həkim nəzarəti altında vitamin damcılarının istifadəsi – bu problemin qarşısını asanlıqla alır. Unutmayaq ki, sağlam uşaqlıq gələcəkdə sağlam həyat deməkdir.