Uşaq bir az öskürdü, burnu axdı, bəlkə də temperaturu bir az qalxdı... Və bir çox valideynin beynində ilk fikir: “Görəsən antibiotik verməliyik?”
Halbuki bu sualın cavabı düşündüyümüz qədər sadə deyil. Antibiotiklər çox dəyərli dərmanlardır, amma doğru zamanda və düzgün səbəblə istifadə olunmadıqda, zərərli nəticələrə yol aça bilər.
💊 Antibiotik nədir və nə üçün istifadə olunur?
Antibiotiklər bakteriyaların səbəb olduğu infeksiyaları müalicə etmək üçün istifadə olunur.
Məsələn: angina, bəzi qulaq infeksiyaları, sidik yolları infeksiyası və ya sətəlcəm.
Ancaq virusa qarşı təsirsizdirlər.
Yəni uşaq öskürəndə və ya qripə yoluxanda — çox vaxt səbəb virusdur və bu halda antibiotik heç bir işə yaramır.
🧠 Niyə hər öskürəkdə antibiotikə ehtiyac yoxdur?
Çünki öskürək və burun axması halları əksər vaxt soyuqdəymə və ya qrip səbəbilə baş verir.
Bu xəstəliklər öz-özünə keçən, virus mənşəli hallardır və orqanizm onları öz immun sistemi ilə mübarizə apararaq aradan qaldırır.
Antibiotik burada sadəcə immuniteti zəiflədə bilər, bağırsaq florasını poza bilər və hətta uşaqda dərman müqaviməti yarada bilər.
❗ Antibiotiklərin düzgün olmayan istifadəsi nəyə səbəb ola bilər?
🧬 Antibiotik müqaviməti – Yəni gələcəkdə bu dərmanlar lazım olanda təsirsiz qalması
💩 Bağırsaq mikroflorasının pozulması – İshal, qaz, qarın ağrısı kimi yan təsirlər
😷 Zəifləmiş immun sistemi – Tez-tez xəstələnməyə səbəb ola bilər
🌡️ Həddindən artıq istifadə ilə allergik reaksiyalar (dəridə səpkilər, qızarma və s.)
👩⚕️ Bəs nə zaman antibiotik istifadə edilməlidir?
Antibiotik yalnız bu hallarda həkim tərəfindən təyin edildikdə və diaqnoz dəqiq qoyulduqda istifadə olunmalıdır:
Yüksək hərarət 3 gündən çox davam edirsə
Uşağın vəziyyəti pisləşirsə (halsızlıq, yeməkdən imtina, yuxululuq)
Qulaq ağrısı, nəfəs darlığı və ya sətəlcəm şübhəsi varsa
Qan analizində bakterial infeksiya əlamətləri görünürsə
🚫 Qonşunun uşağına yazılan antibiotiki öz uşağınıza verməyin.
🚫 “Əvvəl də bu dərmanı istifadə etmişdik, yaxşı gəlmişdi” yanaşması çox təhlükəlidir.
💡 Valideynlər üçün sağlam yanaşma nədir?
Səbirli olun. Qrip və öskürək bəzən 7-10 gün davam edə bilər və bu, normaldır.
Bol maye, yaxşı yuxu, yüngül qidalanma və istirahət — ən yaxşı təbii “dərmanlardır”.
Hərarəti və ümumi halını müşahidə edin.
Həkimin tövsiyəsi olmadan antibiotik verməyin.
Uşaq xəstələndikdə onun tez sağalmasını istəməyimiz təbiidir. Ancaq sürətli nəticə almaq üçün antibiotikə sarılmaq, uzunmüddətli sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. Ən doğru yol – təbiətə və bədənə bir az zaman vermək və həkimlə əməkdaşlıq etməkdir.
Unutmayaq: hər öskürəkdə antibiotik lazım olmaya bilər, amma hər valideynin bu məlumatlara sahib olması vacibdir. 💛