Qısqanclıq uşaqlarda çox yayılmış və tamamilə təbii bir hissdir. Bu, xüsusilə yeni bacı və ya qardaş dünyaya gəldikdə, valideynlərin diqqəti başqa istiqamətə yönəldikdə və ya uşağın özünü ikinci planda hiss etdiyi hallarda ortaya çıxır. Qısqanclıq doğru şəkildə idarə olunmadıqda, uşağın özünəinamına və münasibətlərinə mənfi təsir göstərə bilər.
Uşaqlarda qısqanclığın səbəbləri
Yeni bacı və ya qardaşın doğulması – Uşaq diqqəti itirdiyini düşünə bilər.
Valideynlərin müqayisəsi – “Bacın daha yaxşı oxuyur” kimi ifadələr qısqanclığı gücləndirir.
Diqqət çatışmazlığı – Valideynin uşağa kifayət qədər vaxt ayırmaması.
Sosial mühitdə rəqabət – Dostlar arasında və ya məktəbdə uğur müqayisələri.
Qısqanclığı idarə etmək üçün valideynlərə tövsiyələr
Hissləri qəbul edin – Uşağa “qısqanmaq normaldır” mesajı verin, hissini gizlətməsinə məcbur etməyin.
Bərabər diqqət göstərin – Bacı və qardaşlar arasında diqqət balansını qorumağa çalışın.
Müqayisədən qaçın – Hər uşağın fərqli olduğunu qəbul edin və bunu vurğulayın.
Uşağa məsuliyyət verin – Kiçik yaş qrupuna uyğun və müsbət rollar (məsələn, körpəyə kömək etmək) ona dəyərli olduğunu hiss etdirər.
Sevginizi açıq ifadə edin – “Səni sevirəm” demək sadə görünsə də, uşağın qəlbində böyük təsir yaradır.
Müsbət davranışları tərifləyin – Uşağın paylaşmaq və mehriban davranmaq kimi addımlarını təşviq edin.
Qısqanclıq, uşağın emosional inkişafında rast gəlinən adi bir mərhələdir. Valideynin səbrli və anlayışlı yanaşması sayəsində bu hiss sağlam şəkildə idarə oluna bilər. Ən vacibi, uşağın hər zaman sevilmiş və dəyərli olduğunu hiss etməsidir.