“Sakit ol!”, “Niyə bu qədər əsəbisən?”, “Daim nəyəsə narazılıq edirsən...”
Bu sözlər sənə tanış gəlir? Əgər evdə tez-tez əsəbiləşən, narahat, aqressiv və ya inadkar davranışlar sərgiləyən bir uşağın varsa, özünü tək hiss etmə. Hər bir uşaq çətin dövrlərdən keçir və hər bir valideyn bu yolda çətinliklərlə qarşılaşır.
🧠 Əsəbi və Narahat Davranışın Əslində Nə Demək Olduğunu Bilirsənmi?
Əsəbi və narahat davranışlar, çox zaman uşağın daxili ehtiyaclarını ifadə etmə üsuludur. Onlar hələ yetkin insanlar kimi duyğularını sözlərlə izah edə bilmədiklərindən, bu hisslər bədən dili, ağlama, qışqırma, vurmaq və ya qapanmaq kimi reaksiyalarla ortaya çıxır.
📌 Unutma: "Pis uşaq" yoxdur. "Yardıma ehtiyacı olan uşaq" var.
💡 Əsas Strategiyalar: Səbirli Valideyn Olmaq Üçün Nələr Etməli?
1. 🧘♀️ Əvvəlcə öz duyğularını tənzimlə
Uşaq əsəbləşəndə sənin də eyni anda əsəbləşməyin vəziyyəti daha da çətinləşdirə bilər.
Dərin nəfəs al, 5-ə qədər say, bir addım geri çəkil. Sən nə qədər sakit qalsan, uşaq da səni modelləşdirəcək.
2. 👂 Onu dinlə və duyğusunu adlandır
Əvəzinə danışma, soruş: “Səni nə narahat edir?”
Sonra deyə bilərsən: “Sənin əsəbləşməyin normaldır, amma birlikdə həll edə bilərik.”
3. 🤗 Sərhədsiz sevgi, sərhədli davranış
Uşaq özünü sevilmiş hiss etməlidir, amma bu onun istədiyi kimi hərəkət etməsi demək deyil.
Sakit və aydın sərhədlər qoy: “Səni sevirəm, amma başqasını vurmaq olmaz.”
4. 🧩 Əsəbin arxasındakı səbəbi araşdır
Bəzən əsəb aclıq, yuxusuzluq, diqqət ehtiyacı və ya sadəcə gündəlik dəyişikliklərdən qaynaqlanır.
Davranışı yox, səbəbi dəyişməyə çalış.
5. 🎨 Duyğu ifadə vasitələri yaradın
Uşağa qələm və kağız verib “nə hiss edirsən, çəkəkmi?” demək – duyğunu ifadə etməyin gözəl yoludur.
Duyğular danışıldıqca sakitləşir.
6. 🕰️ Gündəlik sabitliyi qoruyun
Uşaqlar sabitlik və rutin içində özlərini daha təhlükəsiz hiss edirlər.
Günün axarı təxmin ediləndirsə, əsəb hallarının sayı da azalacaq.
7. 🪞 Uşağın davranışına deyil, niyyətinə bax
Bəzən biz “sözə baxmır” deyə düşündüyümüz uşaqlar sadəcə anlaşılmaq istəyir.
“Sən bunu niyə etdin?” yerinə, “Nə hiss etdin?” deyə sual ver.
💬 Bəzən Sadəcə Qucaq Yetərlidir
Uşaq ağlayanda, qışqıranda, yerdə sürünəndə... ona ağıl öyrətməyə tələsmə.
Sadəcə yanında ol. Qucaqlamaq, yanında qalmaq və “buradayam” demək bəzən min cümlədən daha təsirlidir.
✨ Unutma: Səbirli Valideyn Olmaq Doğuşdan Gəlmir, Öyrənilir
Səbir bəzən bir gecədə tükənə bilər. Amma özünə qarşı da anlayışlı ol.
Uşaqla birlikdə böyüyürük. Bu yol bəzən yorucu, bəzən qarışıq olsa da, hər səbir addımı gələcəyə qoyulan böyük bir sevgidir.
💛 Sonda
Əsəbi uşaq, sadəcə hiss etdiyi duyğunu izah edə bilməyən kiçik bir insandır.
Valideyn isə bu duyğunu oxuya bilən, başa düşən və sakit şəkildə yönləndirən güclü bir bələdçidir.
📌 Hər uşaq bir gün sakitləşir. Amma onları sevgi və anlayışla sakitləşdirmək, ömürlük iz buraxır.